Kijk maar naar Spanje en Duitsland
In vergelijking met de Verenigde Staten produceert Europa veel meer wind- en zonne-energie. Spanje is hier een goed voorbeeld van. Tijdens piekmomenten in de fotovoltaïsche productie zakten de groothandelsprijzen flink in, vooral in april toen een combinatie van sterke waterkrachtproductie en volop zonneschijn zorgde voor overvloed. Dit leidde tot negatieve prijzen, wat betekent dat producenten moesten betalen om hun stroom op het net te krijgen.
Ook Duitsland kent vergelijkbare situaties. In 2023 waren er meer dan 300 uur waarop de elektriciteitsprijzen negatief waren. Dit door een ruime capaciteit van zowel onshore- als offshore-windparken. Deze voorbeelden laten zien hoe overvloedige groene energie op een verrassende manier economische kopzorgen kan veroorzaken voor de energieproducenten.
Wat betekent dit voor de economie en het netwerkbeheer?
De lage elektriciteitsprijzen brengen problemen voor de netbeheerders met zich mee. Wanneer er teveel groene stroom is, moeten gascentrales of andere regelbare bronnen ingeschakeld worden om de netstabiliteit te bewaren. Dat brengt extra kosten met zich mee.
De inkomsten voor producenten van hernieuwbare energie dalen hierdoor ook flink. In Duitsland bijvoorbeeld is het vangsttarief voor deze producenten in drie jaar tijd al gehalveerd, wat laat zien dat er dringend oplossingen moeten komen voor zowel de economische als de technische uitdagingen.
Drie stappen naar een slimmere energietoekomst
Om deze problemen aan te pakken, is het nodig om een paar strategische stappen te zetten. Ten eerste moet de verbinding tussen verschillende elektriciteitsnetten beter worden geregeld, zodat overtollige stroom naar regio’s met een hogere vraag gestuurd kan worden. Dit vraagt om flinke investeringen en samenwerking tussen de landen.
Ten tweede kan het helpen om het stroomverbruik meer in lijn te brengen met de momenten van overvloed. Slimme meters zouden consumenten kunnen helpen hun gebruik aan te passen aan wanneer er veel energie beschikbaar is. Hoewel de uitrol daarvan wat langzaam verloopt, bieden deze technologieën wel mogelijkheden om het verbruik te reguleren.
Tot slot is het opslaan van overtollige energie een interessante optie. Investeringen in grote batterijen, pompaccumulatiecentrales of innovatieve systemen zoals energieopslag in heet zand kunnen helpen om de balans tussen vraag en aanbod op de langere termijn te bewaren.
Uitdagingen en kansen voor Europa
Europa staat voor een flinke uitdaging die om innovatie, lef en samenwerking vraagt. De toekomst van ons continent hangt af van hoe goed we deze issues weten op te lossen. Met slimme oplossingen kunnen we niet alleen de energiedoelstellingen behalen, maar ook een voorbeeld zijn voor andere delen van de wereld.
De situatie zoals die nu is, biedt beleidsmakers, industrieën en burgers een unieke kans om samen te werken aan een duurzame toekomst waarin een overvloed aan groene energie gezien wordt als een mogelijkheid in plaats van een probleem.
